Onderscheid is cruciaal voor toekomst speciaalzaak

Consumenten eten steeds meer buitenshuis. Volgens brancheorganisatie Vakcentrum en onderzoeksinstituut FSIN bieden deze ontwikkelingen juist kansen voor de goede ondernemers, de ondernemers die zich onderscheiden. Er is een uitstekende toekomst voor de échte speciaalzaken. Vanmiddag presenteerden FSIN en Vakcentrum het onderzoek ‘Passie, puur en Beleving, kenmerken van dé speciaalzaak in 2025’.

Om te komen tot het beeld van dé speciaalzaak in 2025 zijn aan de hand van de ‘trendtrechter’ maatschappelijke ontwikkelingen en trends in beeld gebracht. Zoals de vergrijzing en verstedelijking, de toename van het aantal eenpersoonshuishoudens, de explosie van de digitale technologie en de 100% transparantie waardoor de oorsprong van alle producten in beeld te brengen is.

Vijf cruciale factoren

Volgens FSIN directeur Jan Willem Grievink blijkt dat het onderscheidend vermogen van de speciaalzaakondernemer terug te voeren is op vijf factoren. "De speciaalzaak moet de product- en kwaliteitskampioen van de regio zijn. Daarbij bestaat dan meer dan de helft van het assortiment uit producten die de supermarkt niet heeft. Vanzelfsprekend is de speciaalzaak goed vindbaar (online) en bereikbaar voor klanten. Het is ook essentieel dat de ondernemer buiten de bestaande kaders kan denken en dat dan ook doet. Maar de ondernemer moet vooral in alles op een bijna extreme manier de klant centraal stellen."

Onderscheidend ondernemen

Patricia Hoogstraaten, directeur van het Vakcentrum, benadrukt dat de sleutel ligt in het ‘onderscheidend ondernemen’. "Of je nu een speciaalzaak hebt in kaas, noten, delicatessen, koffie en thee of chocola en bonbons, het gaat er steeds om dat je als ondernemer een volstrekt eigen plek in de markt creëert. Je moet je onderscheiden van iedere andere aanbieder. Door je assortiment, je vakkennis, maar vooral door je eigen verhaal en dat op een creatieve en aansprekende manier over het voetlicht brengen. Om de ondernemers handvatten te bieden bij het vinden van die eigen plek in de markt hebben we dit onderzoek laten uitvoeren. Want het wordt heel duidelijk dat de ‘gewone’ speciaalzaak niet zal overleven."

Blurring een logische stap

Het veelbesproken blurring, de grensvervaging tussen detailhandel en horeca, is volgens de onderzoekers een van de groeimogelijkheden. Juist vanuit de kennis van het product, het bijzondere productaanbod en de sfeer en ambiance in de winkels is dit een logische stap. Ook omdat de persoonlijke service en dienstverlening vaak al dichtbij het gevoel en de beleving van de gastvrijheid in de horeca liggen. Andere kansen worden gezien in de catering, het toevoegen van een online platform of het leveren aan de horeca. Vanuit de kennis van het product wordt service toegevoegd om de klant beter van dienst te zijn. Dat kan volgens het onderzoek ook betekenen dat de openingstijden veranderen.

Locatiekeuze essentieel

De locatiekeuze is meer dan ooit essentieel. Zeker nu kleinere winkelcentra en winkelvoorzieningen in kleinere dorpen onder druk staan. In krimpgebieden kan de speciaalzaak eventueel de rol van algemene speciaalzaken (bakker, groenteman of slager) overnemen door het assortiment te verbreden. In een stedelijke omgeving is juist het onderscheid met unieke producten en een diep assortiment van belang.

Hoogstraaten: "Waar het gaat om locatiekeuze kunnen supermarkt en speciaalzaak elkaar uitstekend aanvullen. Juist als een speciaalzaak een uniek, aanvullend assortiment biedt, profiteren speciaalzaak en supermarkt van elkaars klantenstromen."

Rapport ‘Passie, Puur en Beleving, Kenmerken van de speciaalzaak in 2025’

Het rapport is voor leden hier beschikbaar. De bijlagen bij het rapport zijn voor leden hier beschikbaar. De presentatie van FoodService Instituut Nederland (FSIN) is alleen voor leden beschikbaar. Bent u geen lid, maar heeft u interesse stuur dan een bericht aan: info@vakcentrum.nl