In het ledenonderzoek van 2015 kwam naar voren dat de Vakcentrumleden de komende jaren een hogere prioriteit wensen te geven aan duurzaamheid. Daarin staan zij niet alleen. Ook op de politieke agenda heeft dit onderwerp een prominente rol gekregen:

• duurzame inzetbaarheid van werknemers wordt gestimuleerd;
• er wordt gesproken over milieu, hergebruik en een circulaire economie;
• duurzamere consumptie door winkeliers wordt bevorderd;
• consumenten worden geïnformeerd over duurzaamheid.

Om de belangen van haar totale achterban op alle politieke niveaus te behartigen, is het Vakcentrum nauw betrokken bij lobbyactiviteiten van organisaties zoals Detailhandel­ Nederland, MKB-Nederland en Eurocommerce­. Het Vakcentrum is aangesloten bij deze koepelorgani­saties.

Onderzoek en beleid Vakcentrum

Sinds 2011 is het Vakcentrum actief in de individuele ondersteuning van haar achterban op het gebied van duurzaamheid. In dat jaar lanceerde het Vakcentrum namelijk het Super Supermarkt Keurmerk (SSK), een certificeringstraject voor supermarktondernemers. Duurzaamheid is één van de voorwaarden voor het behalen van het SSK. Voor foodspecialiteitenwinkels bestaat er ook een certificeringstraject.

Het Vakcentrum wil een totaal duurzaamheidsbeleid ontwikkelen en vaststellen. Als voorbereiding daarop heeft het Vakcentrum dit voorjaar een uitgebreid onderzoek uitgevoerd onder haar leden. De meningen en behoeften van de totale achterban zijn in kaart gebracht en onlangs gepresenteerd aan het hoofdbestuur van het Vakcentrum en eveneens aan de Raad van Advies van SSK.

Dat duurzaamheid belangrijk is voor zelfstandige ondernemers blijkt duidelijk uit het onderzoek. Ruim 81% van alle respondenten hecht namelijk (veel) waarde aan duurzaamheid. Duurzaam ondernemerschap draagt ook bij aan het onderscheidend vermogen van de ondernemer. Toch wordt het door ondernemers gezien als iets dat vooral geld kost. Consumenten spelen wel een grote rol in de transitie naar duurzaamheid. Want hoewel de consumenteninteresse voor duurzaamheid nog beperkt is, is de groep die wel interesse toont aan het groeien. Dat maakt het voor ondernemers interessant om voorop te blijven lopen met duurzaamheid. Informatie over hoe de winkel duurzaamheid integreert in de bedrijfsvoering wordt gewaardeerd.

Leden wensen ondersteuning

Volgens de respondenten van het onderzoek zijn dit de belangrijkste punten, waarin het Vakcentrum de leden vooral kan ondersteunen:

Onderscheidend vermogen
Duurzaam ondernemerschap draagt bij aan onderscheidend ondernemerschap. Hoewel duurzaam ondernemen steeds meer een vereiste wordt, is hierin nog steeds een voordeel te behalen ten opzichte van concurrenten. Ondernemers investeren al vaak in duurzaamheid. Ook wanneer dit niet direct zichtbaar is voor de klant. Bijvoorbeeld met systemen die de warmte van koelsystemen weer gebruiken voor het verwarmen van de winkel. Communicatie moet ook hierop gericht zijn.

Belangrijkste onderwerpen
De vier belangrijkste duurzaamheidsonderwerpen voor ondernemers zijn:

• voorkomen van voedselverspilling;
• afvalscheiding;
• energiezuinige verlichting;
• lokale producten.

Meer collectief aanbieden
Ruim 76,5% wil dat het Vakcentrum meer producten en diensten collectief aanbiedt. Zij zien vooral voordelen op economisch vlak. Via een collectief aanbod kunnen terugverdientijden van duurzame investeringen namelijk worden verkort.

Informeren en kennisdelen
Concrete informatievoorziening (kosten en baten) en ervaringen delen zijn de meest genoemde middelen waarmee het Vakcentrum haar leden zou kunnen ondersteunen in duurzaam ondernemerschap. Veel ondernemers zijn benieuwd naar wat hun collega’s al doen en welke resultaten dit oplevert.

Subsidiemogelijkheden
Op de stelling ‘Betere kennis of hulp op het gebied van subsidiemogelijkheden (bijvoorbeeld SDE+) zouden mij stimuleren te investeren in duurzaamheid’ reageerde 78,5% met eens. Over fiscale mogelijkheden, zoals EIA, SDE+, mobiliteitsbonus of scholingsvouchers, zal derhalve prominenter gecommuniceerd worden met zelfstandige ondernemers.

Toekomstmogelijkheden
De ondernemers geven aan dat de groep consumenten die geïnteresseerd is in duurzaamheid groeiende is. Dit is vooral terug te zien in de productselectie. De kennis over de verwachtingen van de consument is nu vrij beperkt. Onderzoek hiernaar kan zorgen voor een effectievere communicatiestrategie en onderscheidend vermogen van de zelfstandige ondernemer.

30-06-2016