MKB-winkeliers gebukt onder symboolpolitiek en regeldruk
De zelfstandig winkeliers aangesloten bij brancheorganisatie
het Vakcentrum zijn blij met de toenemende erkenning door
politiek en bestuur. Zo staat de detailhandel expliciet
beschreven in het coalitieakkoord. De ondernemers willen die
erkenning wel concreet ingevuld zien en missen nog de
vertaling naar de praktijk, zo werd duidelijk op de
jaarlijkse Dag van het Vakcentrum, vandaag in Hilversum.
Symboolpolitiek versus dagelijkse praktijk
“We hebben recent op verschillende onderwerpen, forse
lobby gevoerd. Maar als je het geheel dan nog eens overziet,
merk je dat het er om gaat dat politici nog te veel denken
vanuit het eigen doel zonder een bredere blik op de effecten
in de samenleving”, zo stelt Vakcentrumdirecteur
Patricia Hoogstraaten.
“De voorbeelden zijn bekend. Maatregelen ter controle
van de verkoop van biologische producten leiden tot meer
verpakkingsafval en hoge administratieve lasten. Dus beslissen
ondernemers juist om minder biologische producten te gaan
verkopen of alleen verpakte. De Nederlandse uitwerking van de
Europese biologische verordening slaat de plank mis en is
contra productief”.
Maatregelen gericht op de
beperking van het aantal verkooppunten tabak kunnen, in de
huidige vorm, leiden tot het faillissement van 500 kleinere
supermarkten die in de (kleinere) dorpen een belangrijke
sociale rol vervullen. Daarmee wordt dus ook direct de
leefbaarheid in die kleinere dorpen aangetast. “Het
Vakcentrum vraagt dan ook met name aandacht voor die
bedrijfseconomische en leefbaarheidseffecten van de maatregel
op de mkb-winkelier en de bevolking in die winkelgebieden.
Oudere bevolking, mensen zonder eigen vervoer, verenigingen
worden hierdoor getroffen. Die discussie moet dus breder
gevoerd kunnen worden dan vanuit de gezondheidsoptiek rond
tabak”.
De voorgenomen maatregelen rond tabak maar ook de ideeën
rond extra belasting op specifieke producten (suikertaks,
vleestaks) en accijnzen jagen de consument steeds vaker over
de grens voor het doen van aankopen. Dit leidt dan niet alleen
tot het weglekken van levensmiddelenomzet. Ook andere aankopen
worden dan gelijk over de grens gedaan. Ook hier is dus meer
in het geding dan alleen de volksgezondheid.
Een moderne arbeidsmarkt is ook een flexibele arbeidsmarkt
De detailhandel is de grootste private werkgever van ons land.
Het werken in de winkel is voor menigeen ook het eerste
baantje. Voor de retail is flexibiliteit van groot belang. De
drukte in de winkel kan immers sterk wisselen. Ook de
werknemers vragen in toenemende mate om flexibiliteit. Zij
willen zichzelf kunnen inroosteren als dat past in de studie-
of gezinssituatie. De leden van het Vakcentrum wijzen een
verdere beperking van flexibele arbeid als gevolg van het
voornemen om het besluit Wfsv (Wet financiering sociale
verzekeringen) en het Besluit nadere regels
oproepovereenkomsten’ te wijzigen dan ook zeer beslist
af. “Het lijkt erop dat politici de werknemers als
zwakkere partij zien die flexibele arbeid maar moeten
accepteren. Dat is niet zo. Veel van onze werknemers hechten
juist aan flexibiliteit”.
De focus op ‘vast’ kan ertoe leiden dat werkgevers
minder snel geneigd zijn om te kiezen voor jongeren. Het
eerste baantje in de winkel raakt hierdoor uit beeld. En
daarmee vervalt de mogelijkheid tot het opdoen van waardevolle
ervaring, aangevuld met de nodige opleidingen.
Darkstores zijn ook winkels
“Een store is een winkel. Dat is een eenvoudige
vertaling. Er worden levensmiddelen verkocht aan consumenten.
Dat betekent dat dark stores zich ook gewoon moeten voegen
naar de spelregels die gelden voor levensmiddelenwinkels. In
de CAO voor de levensmiddelendetailhandel is jaren geleden al
vastgelegd dat deze geldt voor zowel de fysieke als virtuele
handel in levensmiddelen”. Volgens het Vakcentrum is het
dan ook duidelijk ook dark stores en online supermarkten
vallen gewoon onder de bestaande cao. Daarmee krijgen de
medewerkers van de online bedrijven ook dezelfde bescherming
als de medewerkers in de reguliere levensmiddelendetailhandel
en blijft er een gelijk speelveld.
Duurzaamheid integraal onderdeel van de bedrijfsvoering
Duidelijk werd dat duurzaamheid tegenwoordig een integraal
onderdeel van de bedrijfsvoering is bij de zelfstandig
ondernemers. De winkeliers nemen hun verantwoordelijkheid op
diverse vlakken, bijvoorbeeld in de samenstelling van het
assortiment en de kwaliteit van de producten die zij
aanbieden. “Het is dan van belang dat er wel een gelijk
speelveld wordt gecreëerd en oneerlijke concurrentie met
dubieuze producten zo veel mogelijk wordt teruggedrongen. Het
invoeren van btw op import uit het Verre Oosten is in dat
opzicht een goede, eerste, stap. Ook moet er gekeken worden
hoe de financiering van duurzaamheidsinitiatieven kan worden
ondersteund. Zeker voor de winkeliers die nu herstellen van de
lockdown is dit een belangrijk item”.
Beteugel inflatie door wig te verkleinen
De Vakcentrumleden spraken ook uit dat de overheid de inflatie
moet bestrijden in plaats van aanwakkeren. Dat kan door de
zogenoemde wig (het verschil tussen de loonkosten en het
nettoloon) te verkleinen. Dat de consument minder
bestedingsruimte heeft kan hiermee worden opgelost. Deze
ingreep maakt dat de kosten voor ondernemers niet stijgen en
dus ook prijzen voor de consument niet verhoogd hoeven worden.
Loonsverhogingen, zoals onder andere door minister-president
Rutte voorgesteld, hebben wel een prijsopdrijvend effect.
De gestegen inkoopsprijzen en hogere energietarieven kunnen al
niet een op een worden doorberekend aan de consument. De
marges worden dus al kleiner. Een loonsverhoging, kan daar
niet zomaar bovenop. Zeker niet in een sector waarin een groot
aantal bedrijven nog niet is hersteld van de corona en
bovendien fors moet investeren om de uitdagingen van de
toekomst aan te kunnen gaan.