De gemeente is van groot belang voor de winkeliers. Het gemeentebeleid kan direct ingrijpen op de exploitatie van een onderneming. Het is dat ook belangrijk dat in de verkiezingsprogramma's voor de Gemeenteraadsverkiezingen in 2026 de juiste onderwerpen aan bod komen. Hieronder een aantal suggesties.
Een levendige en toekomstbestendige detailhandel is essentieel voor de gemeente. De detailhandel biedt economische ontwikkeling, werkgelegenheid (met een grote mate van flexibiliteit) en draagt bij aan de sociale cohesie en daarmee de leefbaarheid in de buurten, wijken en de binnenstad. Om de detailhandel toekomstbestendig te maken doen wij de volgende aanbevelingen voor uw verkiezingsprogramma.
De maatschappij verandert voortdurend. En zeker nu. Oude plannen volstaan niet altijd meer. Dat geldt ook voor de detailhandelsvisie. Het is zaak bij de start van een nieuwe coalitie de detailhandelsvisie te toetsen. Alleen een actuele detailhandelsvisie kan een adequaat fundament zijn onder detailhandelsbeleid.
Neem in de detailhandelsvisie en de uitwerkingen daarvan ook de aanverwanten sectoren mee als horeca, cultuur, (para) medische dienstverlening en recreatie. Ga het overleg aan met bewoners en vastgoedeigenaren.
Stel een agenda op voor de diverse winkelgebieden in de gemeente en doe dat in onderlinge samenhang. De consument geeft immers maar op een plek zijn of haar euro uit.
Een winkelgebied vraagt om coördinatie en begeleiding. Faciliteer de aanstelling van een centrummanager voor de coördinatie binnen het winkelgebied en als aanspreekpunt voor de gemeente en andere betrokkenen.
Groene initiatieven kunnen de aantrekkelijkheid van de binnenstad en buurt- en wijkwinkelcentra vergroten. Denk aan groene daken boven parkeerplaatsen of vergroening van de openbare ruimte rondom wijkwinkelcentra. Het combineren van praktische winkelbehoeften met duurzame stadsplanning draagt bij aan zowel de ecologische als de sociale duurzaamheid van een wijk of binnenstad.
Duurzame initiatieven moeten verder gestimuleerd worden door middel van belastingvoordelen voor groene gebouwen, en door het aanbieden van subsidies voor ondernemers die investeren in het verbeteren van de energie-efficiëntie van bijvoorbeeld oudere winkelpanden.
Lokale lasten dienen betaalbaar en voorspelbaar te zijn. Detailhandel staat onder druk. Ruimte voor extra kosten is er niet. Ondernemers moeten kunnen investeren om toekomstbestendig te blijven.
Veiligheid is een belangrijke voorwaarde voor een levendig en uitnodigend winkelgebied. Een veilige stad is niet alleen vrij van criminaliteit, maar biedt ook een sociale omgeving waarin mensen zich welkom voelen.
De veiligheid in de binnenstad en in wijkwinkelcentra is cruciaal voor het gevoel van welbevinden van bewoners en bezoekers. Veiligheid kan niet alleen worden gezien in de zin van criminaliteit, maar ook in termen van sociale cohesie en toegankelijkheid.
Buurtwinkels en wijkcentra kunnen een belangrijke rol spelen in het bevorderen van dit sociale gevoel, doordat ze vaak fungeren als ontmoetingsplekken voor mensen die elkaar anders niet zouden tegenkomen. Bij de herinrichting van winkelstraten en wijkcentra moet dus niet alleen de fysieke veiligheid worden geoptimaliseerd, maar ook gekeken worden naar sociale veiligheid. Dit kan door het verbeteren van de publieke ruimte, het verlichten van donkere plekken en het organiseren van evenementen die gemeenschapsgevoel versterken.
Ondersteun ondernemers bij activiteiten die gericht zijn op het versterken van het gemeenschapsgevoel. Organiseer samenwerking met ondernemers en andere belanghebbenden waar het gaat om veiligheid en criminaliteitspreventie. Maak per winkelgebied een schouw of actualiseer deze.
Werk op basis van de schouw een concreet plan van aanpak uit waarin duidelijk de rollen tussen gemeenten, ondernemers en politie (en andere diensten) zijn uitgewerkt. Denk hierbij ook aan het faciliteren van collectieve winkelverboden.
De aantrekkelijkheid van de binnenstad wordt steeds meer bepaald door de ervaring die de binnenstad biedt. Mensen willen niet alleen winkelen, maar ook verblijven, genieten van cultuur, sociale interactie, en vermaak. Daarom moet de binnenstad niet alleen gericht zijn op de traditionele winkelbeleving, maar ook ruimte bieden voor andere activiteiten zoals horeca, cultuur en kunst. Een gevarieerd aanbod verhoogt de aantrekkingskracht en zorgt ervoor dat mensen langer blijven en terugkomen.
Daarnaast moeten we een balans vinden tussen de beleving van de binnenstad en het functionele karakter van buurt- en wijkwinkelcentra. Groene openbare ruimtes, fietsvriendelijke infrastructuur en met name in de buurt- en wijkwinkelcentra voldoende parkeergelegenheid kunnen helpen om zowel de binnenstad als de meer lokale winkelcentra meer uitnodigend te maken voor zowel bewoners als bezoekers. Stijging van parkeertarieven dient voorkomen te worden. Te dure of schaarse parkeermogelijkheden zetten winkelgebieden ‘op slot’.
De binnenstad van de toekomst moet multifunctioneel zijn. Dit betekent dat naast de traditionele retail, er ook ruimte moet zijn voor wonen, werken, en recreëren. Het stimuleren van een gezonde functie-mix kan leegstand tegengaan, de werkgelegenheid vergroten en de levendigheid bevorderen. Wonen in de binnenstad kan bijvoorbeeld de lokale economie een boost geven door meer bewoners te trekken die gebruik maken van lokale voorzieningen, zoals cafés, winkels en cultuur.
Er moet ook ruimte komen voor kleinschalige werkgelegenheid en creatieve industrieën, zoals ateliers en werkruimten voor freelancers en start-ups. Dit kan het stadscentrum aantrekkelijker maken voor jongere doelgroepen, die vaak op zoek zijn naar betaalbare werk- en woonruimte. Herbestemming van panden voor woningen of gemengde functies dragen bij aan een dynamischer straatbeeld. Daarnaast is het belangrijk om tijdelijk gebruik van leegstaande panden te stimuleren.
Leegstand in de binnenstad is een urgent probleem, maar biedt tegelijkertijd ook kansen voor vernieuwing. Leegstaande winkelpanden kunnen worden omgebouwd tot woningen, werkplekken of culturele instellingen.
Bij herbestemming van panden moet rekening worden gehouden met de bredere stedelijke ontwikkelingen, zoals de vraag naar betaalbare woningen en de behoefte aan creatieve en flexibele werkplekken.
Herbestemming vraagt echter vaak een ingreep in de structuur van de bebouwing. Bijvoorbeeld als het gaat om de energiehuishouding.
Verder moet herbestemming altijd gepaard gaan met het verbeteren van de bestaande infrastructuur, zoals de energiebesparing van oude gebouwen, die vaak inefficiënt zijn in hun energieverbruik. Dit vraagt om investeringen in duurzame renovatie en het stimuleren van energiezuinige verbouwingen door middel van subsidies en incentives voor eigenaren van leegstaande panden.
Heeft u vragen over de gemeenteraadsverkiezingen en/of bovenstaande informatie? Neem dan contact op met het Vakcentrum, via (0348) 41 97 71.