Dag van het Vakcentrum: Lage marges zetten toekomst winkeliers onder druk

14-05-2025

Lage marges als gevolg van steeds oplopende kosten en regelgeving zetten de toekomst van zelfstandig winkeliers onder druk. Om toekomstbestendig te worden is het noodzakelijk dat de ondernemers investeren in verduurzaming, digitalisering en de skills van medewerkers. Nu het verdienmodel onder druk staat is er bij veel ondernemers geen ruimte voor deze investeringen. Er is ondersteuning nodig als we in de toekomst nog een veerkrachtige detailhandel willen hebben, dat stelden de leden van het Vakcentrum de brancheorganisatie van zelfstandig retailondernemers, tijdens hun algemene ledenvergadering dinsdag 13 mei.

1,7 miljard per jaar extra investeren

Onderzoek geeft aan dat Nederlandse winkeliers de komende jaren (tot 2030) zo’n 1,7 miljard per jaar moeten investeren in verduurzaming, digitalisering en talentontwikkeling. Dat is zo’n 1,2% van de omzet. Bij veel winkeliers ligt de huidige nettomarge niet veel hoger dan die 1,2%. De marges staan al geruime tijd onder druk door toenemende kosten van personeel, huur, energie en inkoop. Wanneer in de toekomst het jeugdloon wordt aangepast heeft dit al snel (wanneer het wordt doorgerekend) een effect van zo’n 2% op de boodschappen!

Patricia Hoogstraaten, directeur Vakcentrum: “Onze leden geven aan dat het steeds lastiger wordt het hoofd boven water te houden. Dat zit in oplopende kosten op tal van fronten ook naast de huur, de lonen, de energieprijzen. Het gaat ook om de lokale ozb of nieuwe maatregelen rond dierenwelzijn, van extra kosten rond cybersecurity tot strengere eisen en dus hogere kosten van de toetsing van de arbeidsomstandigheden. Ondernemers hebben het gevoel dat het maar blijft stapelen.”

Kabinet moet echt aan de slag.

Tijdens de aansluitende congresmiddag onderstreepte Leendert Jan Visser, directeur van MKB Nederland, de woorden van Patricia Hoogstraaten: “We krijgen uit meerdere sectoren te horen dat het niet meer rond te rekenen is. In het hoofdlijnenakkoord staan we zaken die verbetering kunnen brengen, maar het probleem is dat er geen concrete voorstellen naar de Tweede Kamer komen. Het schort aan daadkracht. Terwijl er echt iets moet gebeuren. Het nettoloon voor werknemers moet omhoog, zonder dat de loonkosten voor de werkgever stijgen. Ondernemen moet ook lonen. Hoe kan het zijn dat ondernemer over zijn inkomen meer belasting betaalt dan een werknemer?”

Weerbaarheid kost ook geld

De kosten verbonden aan de verbetering van de weerbaarheid komen er nog eens bovenop. Hoogstraaten: “We moeten ons als maatschappij voorbereiden op crisissituaties. Dat betekent dat we niet alleen noodpakketten in huis moeten hebben maar dat ondernemers zich ook voor moeten bereiden. Wat kan er nog als de stroom of het internet uitvalt? Dat vraagt enerzijds investeringen waarmee de schade enigszins beperkt wordt, anderzijds moeten ondernemers ook een buffer kunnen opbouwen om een tijdelijke sluiting op te vangen. De meeste winkeliers met een supermarkt geven aan dat ze de deuren zullen sluiten wanneer er een crisissituatie ontstaat. Angst voor plunderingen en hamsteren zijn hier debet aan.

Ongeacht de branche waarin men een winkel geven de Vakcentrumleden aan dat zij onvoldoende inzicht hebben in de mogelijke risico’s, te beperkte budgetten om maatregelen te nemen en dat het onduidelijk is waar hulp gevraagd kan worden. Zij dringen er bij de overheid op aan om op korte termijn te komen met  gerichte voorlichting, fiscale stimulansen en goed georganiseerde publiek-private samenwerking

Actieprogramma Retail in transitie

Omdat de retailers de noodzakelijke extra investeringen in verduurzaming, digitalisering en talentontwikkeling niet alleen op kunnen vangen is het actieprogramma Retail in Transitie opgezet. Op initiatief van werkgevers- en werknemersorganisaties zoals Vakcentrum en CNV is een roadmap uitgewerkt dat onder andere voorziet in een effectieve samenwerking tussen brancheorganisaties, overheden en onderwijs.

Hoogstraaten: “Voorheen waren we hierover met name in gesprek met de minister van Economische Zaken. We gaan dat verbreden. We gaan ook andere ministeries zoals Klimaat en Groene Groei en Infrastructuur en Milieu betrekken. De samenwerking met het onderwijs in het kader van onderzoek en innovatie is een gegeven en binnen de retailagenda wordt gezamenlijke ambitie van publieke en publieke partners partners verder geactiveerd. Zo kunnen we bereiken dat we samen zo effectief mogelijk werken aan de drie transities en zoveel mogelijk kosten besparen. Dit is belangrijk omdat een steeds groter wordend deel van het MKB veelal niet de ruimte om extra aanvullende investeringen te doen. De winkeliers verdienen ondersteuning gezien hun belangrijke rol heeft, Naast hun economische waarde leveren zij een onmisbare bijdrage aan de vitaliteit en leefbaarheid van steden, dorpen en kernen.

Kamervragen

Naar aanleiding van de publicatie van dit bericht zijn door de fractie van NSC vragen gesteld aan de minister van Economische zaken.

Lees de Kamervragen