Grenseffecten in beeld

15-3-2024

Onlangs is het Koopstromenonderzoek Oost-Nederland gepubliceerd. Het rapport geeft aan, op basis van ervaringen uit eerdere koopstromenonderzoek en dit onderzoek dat voor de dagelijkse boodschappen de afvloeiing per saldo groter is dan de toevloeiing. Kortom, Nederlanders kopen meer in Duitsland, dan Duitsers in Nederland.

Boodschappen doen in Duitsland is in de meeste gevallen nog steeds goedkoper dan in Nederland. Bovendien is tanken goedkoper en zijn de prijzen van bepaalde artikelen significant lager, zoals tabak, alcohol, frisdrank en vlees. Combinatiebezoeken doen Nederlanders hierdoor ook in Duitsland. Er vloeien vanuit Nederland relatief veel bestedingen weg naar de Duitse gemeenten Gronau, Nordhorn, Elten, Emlichheim, Uelsen, Kleve, Branenburg, Bocholt en Meppen. Hoe dichter bij de grens hoe groter de impact.

Andersom komen Duitsers naar Nederland voor specifieke aanbiedingen, de warenmarkt en specifieke merken en producten, zoals drogisterij-artikelen.

Het volledige rapport is beschikbaar op www.koopstromen.nl. Daar zijn ook de onderzoeken van andere regio’s te downloaden.

Het Vakcentrum benadrukt voortdurend het probleem van de grenseffecten. Bij de behandeling van het Belastingplan 2024 is een motie aangenomen om te onderzoeken wat de effecten zijn van de accijnsverhogingen op de grensoverschrijdende aankopen van alcohol en andere producten. Het Ministerie van Financiën probeert dit onderzoek voor de zomer af te ronden. Het Vakcentrum is echter van mening dat op deze wijze een te beperkt inzicht wordt gegeven in de daadwerkelijke problematiek. Het is namelijk de stapeling van maatregelen die leidt tot grenseffecten. Er moet dus naast accijns ook rekening worden gehouden met bijvoorbeeld de verbruiksbelasting én ook de toegankelijkheid van producten. Het koopstromenonderzoek laat zeer duidelijk zien dat de effecten voor met name de dagelijkse boodschappen substantieel is.