Praktijkvoorbeelden

Goede franchise-wetgeving garandeert een evenwichtige verhouding tussen franchisenemers en franchisegevers. Hieronder enkele (geanonimiseerde) voorbeelden die het belang van regelgeving onderstrepen.

Praktijkvoorbeelden van franchisenemers

Onze franchisegever zet sinds 2 jaar in op allerlei online verkoopmanieren. Over afspraken met betrekking tot een eerlijke verdeling van de opbrengst wil de franchisegever niet praten, ook al kan ik bewijzen dat mijn klanten ook online bij de franchisegever kopen. Ik kan, als het zo doorgaat, mijn winkel wel stoppen.

Ik had een kleine winkel in een klein dorp. Met schulden en conflict eindigde mijn franchiseovereenkomst. Hoewel ik mijn leven lang in het dorp heb gewoond, de franchisegever zelfs naar mijn dorp heb gehaald, zou ik niet meer in mijn dorp mogen werken wegens een non-concurrentiebeding.
Het gaat na een eerste opstartfase al een tijd slecht met de omzet. Er komt lang niet binnen wat mij ooit is voorgehouden. Toen ik bij het krijgen van mijn laatste jaarcijfers om een gesprek vroeg voor een oplossing, kreeg ik van de franchisegever slechts te horen dat dit aan mijzelf lag en dat ik de keuze had om geld bij mijn familie te regelen of mijn winkel terug te verkopen. Dit kan toch niet. Ik ben ten einde raad.
Als franchisebestuur krijgen we soms een onverwacht bericht dat een formulebesluit is genomen. Alle ondernemers krijgen op hetzelfde moment dit bericht. Wij moeten dan keihard werken om met de franchisegever over de gevolgen te kunnen praten. Onze achterban verliest vertrouwen. Een overleg over inspraakrechten houdt de franchisegever simpelweg af.
Ons bestuur overlegt al 1 jaar met de franchisegever over vergoedingen en voorwaarden. Onlangs heeft de franchisegever geroepen dat haar laatste voorstel moet worden geaccepteerd, anders worden franchiseovereenkomsten niet meer verlengd. De mijne loopt binnen 4 maanden af. Ik heb geen back up en maak mij ernstige zorgen over mijn toekomst.
De prijzen die wij aan de franchisegever, die ook leverancier is, moeten betalen voor onze producten liggen boven marktprijs. Ik kan echt veel beter zelfstandig verder zonder deze formule. Mijn contract duurt echter nog 3 jaar. Ik begreep van mijn jurist dat de franchisegever, als de NFC wettelijk ondersteund wordt, hier iets aan zou moeten doen.
Mijn franchisewinkels lopen door de bank genomen goed. In het naburige dorp is een andere franchisenemer bezig zijn winkel te verkopen. Ik was geïnteresseerd, maar ik vernam vorige week dat de franchisegever onder geen enkele voorwaarde bereid zou zijn te accepteren dat deze winkel aan mij zou worden verkocht.
Onlangs kreeg ik een brief van mijn franchisegever. Of ik een hypotheekakte wilde ondertekenen, want ik had een betaling gemist. Mijn vrouw is zich wezenloos geschrokken. In principe gaat het goed met mijn winkel en, buiten mijn persoonlijke aansprakelijkheid naast mijn BV, is de volledige voorraad verpand. Volgens mij heeft de franchisegever geen recht op een uitbreiding van de zekerheden, maar ik durf ook niet goed het conflict op te zoeken.
Ik wist dat franchise een risico was. Ik was door een aantal mensen om mij heen ook gewaarschuwd. Maar ik wilde met alle macht uit de werkeloosheid en de franchisegever ….tja die had gewoon een goed verhaal en ik vertrouwde de club. Ik ben niet zomaar over 1 nacht ijs gegaan. Ik heb zeker 4 gesprekken gehad. Twee keer met iemand van de directie, een keer met een bedrijfsadviseur en een keer met de accountant die de franchisegever erbij had gehaald. Ik kreeg ook verschillende contracten en papieren en ik mocht er een week over nadenken. De betreffende accountant had de papieren aan mij gestuurd. Ik heb ze een week met mijn vrouw en mijn buurman doorgespit en het leek een goed verhaal. Ik weet dat misschien een rooskleurig plaatje is geschetst, maar ik dacht als het maar 3/4e waar is, dan verdien ik nog een mooie boterham. De werkelijkheid bleek echt heel anders. Ik ga nu de WSNP in, als dat wordt toegewezen en geld voor een procedure heb ik niet. Ik weet ook niet of dat zin zou hebben.
Onze formule verkeert in zwaar weer. We horen allerlei geluiden over faillissement. Ik geloof niet dat het zo’n vaart zal lopen. Ik denk dat de franchisegever de formule verkoopklaar maakt, maar ik weet het niet zeker en duidelijke mededelingen blijven uit. Ook ons bestuur krijgt geen duidelijke informatie, hoewel de vraag wel is gesteld. Als de formule wordt verkocht, wat gebeurt er dan met mijn contract, mijn winkel, mijn leven? In mijn contract staat daarover niets.

Praktijkvoorbeelden van franchisegevers

Een aanzienlijk deel van de franchisenemers is negatief gestemd en zeurt gemakkelijk over alles wat op hun bordje komt. Als franchisegever werken wij hard om de formule te versterken en in te spelen op de economische ontwikkelingen. Die zijn niet altijd optimaal. Maar dat betekent niet dat franchisenemers kunnen eisen dat we overal verantwoording over gaan afleggen. Daar ontbreekt simpelweg de tijd voor. Ik wil best de deur open maken voor overleg, maar ik wil voorkomen dat als ik 1 vinger geef, mijn hand wordt afgenomen. En dat lijkt geen optie.
Wij investeren al jaren heel veel geld in onze vestigingen. Om die reden zijn wij steeds in staat om goede producten tegen goede prijzen op de markt te zetten. Niet al onze franchisenemers beseffen dat. Wanneer een franchiseovereenkomst eindigt, zetten wij alles op alles om de vestiging voor ons, onze formule en de andere franchisenemers te behouden. Dat betekent een standaard contractuele verplichting om aan ons terug te verkopen en een non-concurrentiebeding. Die roepen wij echter alleen in als  wij daar een redelijk belang bij hebben en dat duidelijk kunnen onderbouwen. Wij zouden dit ook niet anders willen. Dus wetgeving op dit punt vinden wij echt geen probleem. Dat beschermt ons tegen free riders.
Een van de moeilijke uitdagingen in franchise is eerlijk gezegd de tijd en inspanning die iedere franchisenemer kost, terwijl goede afspraken zijn gemaakt. Onze controlekosten rijzen de pan uit. Wij hebben primair te maken hebben met collectieve belangen. En dat moeten de franchisenemers ook beseffen.